Halina Walicka
 Portret z archiwum rodzinnego. | |
| Imię i nazwisko |
Halina Walentyna Walicka, z domu Lissowska |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
28 grudnia 1901 |
| Data i miejsce śmierci |
15 lipca 1980 |
| Narodowość |
polska |
| Język |
polski, rosyjski |
| Dziedzina sztuki |
malarstwo naiwne, sztuka kobieca, sztuka późnego wieku |
| Epoka |
sztuka współczesna |
| Ważne dzieła | |
|
"Lunatyczka", "Kwiat paproci", "Czerwony pokój", "Niebieskie wnętrze" | |
Halina Walicka, z domu Lissowska (ur. 28 grudnia 1900 w Warszawie, zm. 15 lipca 1980 tamże) – polska artystka malarka nieprofesjonalna, pielęgniarka-położna.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w Warszawie w rodzinie mieszczańskiej o silnych tradycjach powstańczych i niepodległościowych. Jej ojcem był Teodor Ludwik Lissowski, przemysłowiec, oraz Eugenia z Weznarskich. Dzieciństwo spędziła w Warszawie, a następnie na Polesiu. Ukończyła szkołę położnych w 1928 roku. Po wojnie pracowała w służbie zdrowia jako pielęgniarka aż do przejścia na emeryturę w 1965.
Zmiana związana z zaprzestaniem aktywności zawodowej, w połączeniu ze odejściem matki, wywołała u niej początki depresji. Dzięki córce psycholożce zaczęła terapię poprzez malarstwo[1]. Była malarką nieprofesjonalną, amatorką z ogromnym talentem, który ujawnił się przypadkowo. Jak wielu tzw. artystów naiwnych, Walicka nie miała żadnego wykształcenia plastycznego.
Artystka spoczywa na cmentarzu bródnowskim (kw. 2I-6-27). Była warszawianką w dwunastym pokoleniu.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Walicka malowała w latach 1966-1979. W ciągu czternastu lat poświęconych malowaniu stworzyła własny styl, który krytycy nazwali malarstwem kobiecym, w ramach malarstwa naiwnego. Jej prace są także często przedstawiane za wzór twórczości późnego wieku[1].
Dzieła Walickiej były pokazywane na dwóch wystawach indywidualnych (1968, 1971, w Warszawie) i licznych zbiorowych w Polsce i na świecie, zarówno w obrębie Bloku Wschodniego, jak i poza nim. Poza Polską, jej dzieła wystawiano:
- w Europie: Bratysława, Budapeszt (1973), Lublana, Paryż (Galerie Seraphine, 1971), Hamburg (Altonaer Museum, 1972), Spoleto (Festival dei Due Mondi, 1972), Bonn (Museum Stadt, 1972), Turku (Turun Taidemuseo, 1973), Szwecja (Sveagalleriet w Sztokholmie, 1971, Galeria Anderssona w Svalov, 1972)
- poza Europą: Nowym Jork, Galeria E. Pape, 1971.[1]
W Polsce, obrazy Haliny Walickiej znajdują się w kolekcji Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu (23 sztuki), Muzeum Etnograficznym w Krakowie, Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu oraz w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie[2]. Za granicą jej dzieła można znaleźć w zbiorach Galerii Narodowej Słowenii w Lublanie, Muzeum Narodowym w Bratysławie, Altonaer Museum w Hamburgu, Muzeum Miejskim w Bonn, oraz w kolekcjach prywatnych Ewy Pape w Nowym Jorku, Andera Andersonna w Szwecji, oraz A.H. Cassel-Kokczyńskiego w Sardynii i Londynie[1].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Jest potomkinią generałów Walentego Andrychiewicza oraz Józefa Longina Sowińskiego. Jej kuzynami byli bracia Kosieradzcy, Władysław Kosieradzki i Paweł Kosieradzki, współautorzy Centralnego Okręgu Przemysłowego, projektu stworzonego wspólnie z Eugeniuszem Kwiatkowskim. Jej mąż, Henryk Walicki był warszawskim kupcem i wojskowym, urodzonym w Czersku, oraz bohaterem wojny polsko-bolszewickiej. Zmarł w 1946 roku w wyniku złego stanu zdrowia po pobycie w obozie koncentracyjnym w Auschwitz-Birkenau[3]. Miała dwie córki, Jolantę Walicką-Kuleszę, psycholożkę, oraz Różę Walicką-Wielicką, plastyczkę i działaczkę 'Solidarności'. Jej wnukiem jest Maciej 'Magura' Góralski, muzyk oraz buddolog.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Cyfrowa Etnografia, Aleksander Jackowski "Twórczość późnego wieku"
- 8 Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki w Bydgoszczy, katalog twórców
- Jackowski, Aleksander. 1973. Halina Walicka. Malarstwo, Warszawa: RSW Prasa-Książka-Ruch.
- Jackowski, Aleksander. 1995. Sztuka zwana naiwną: zarys encyklopedyczny twórczości w Polsce, Warszawa: Krupski i S-ka.
- Rytko, Piotr. 2018. Na drodze do niepodległości. Nieznani bohaterowie z Czerska i Góry Kalwarii z czasów Wielkiej Wojny, Czersk: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział w Czersku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Jackowski, Aleksander. 1973. Halina Walicka. Malarstwo, Warszawa: RSW Prasa-Książka-Ruch.
- ↑ Jackowski, Aleksander. 1995. Sztuka zwana naiwną: zarys encyklopedyczny twórczości w Polsce, Warszawa: Krupski i S-ka.
- ↑ Rytko, Piotr. 2018. Na drodze do niepodległości. Nieznani bohaterowie z Czerska i Góry Kalwarii z czasów Wielkiej Wojny, Czersk: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział w Czersku.